Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

Ο κυβερνήτης

 


/////////////////////////////////////////////////////////////

Γράφει ο Τρύφωνας Παπαλεωνίδας

//////////////////////////////////////////////////////////////


Τρέχουν οι σκέψεις και γίνονται λέξεις...

Ο δικός μας μικρόκοσμος δεν είναι ο κόσμος όλος. Κι όμως επιμένουμε, είμαστε ακλόνητοι και αμετακίνητοι. Έτσι είναι πάει και τελείωσε. Αφού έτσι το βίωσα, εκείνο το χρώμα είχε, το δε νόημά του είναι αυτό που αντιλαμβάνομαι εγώ. Ο φακός της δικής μου αντίληψης εγκλωβίζει σε συγκεκριμένα καρέ και άλλα δεν υπάρχουν. Ανθίζει το δέντρο μέσα μας. Εμπειρία το βαφτίζουμε. Τέρας ανθίζει μέσα μας, αλλοιώνει τη κρίση μας, εκτρέπει τον χαρακτήρα μας, σκληραίνει το πρόσωπό μας. Εγωισμός τ΄ όνομά του.

Ο διάλογος θα ήταν μια κάποια λύση πλην όμως δεν διαλεγόμαστε. Επιβαλλόμαστε. Με τη λεκτική τη βία . Ο διάλογος εκπνέει. Ζήτω ο μονόλογος! Ο παράλληλος .

Τα επιχειρήματά μου είναι διάτρητα, έχω όμως τη φωνή μου. Η φωνή μου είναι το καλύτερο επιχείρημά μου γιατί είναι δυνατή. Όχι που θα μου βγουν οι άλλοι οι άσχετοι. Έτσι το βίωσα, έτσι το γνωρίζω, έτσι λειτουργεί. Μία επιλογή θα αφήσω στους άλλους. Να συμφωνήσουν μαζί μου γιατί εγώ ξέρω να αποστομώνω, η δική μου γνώση είναι αποδεδειγμένη, είναι στέρεη, έχει "μπετονάρει" . Μόνο εγώ.

Το να "είσαι" ισοδυναμεί με το να "βλέπεις" . Αυτό που βλέπουμε ισοδυναμεί με αυτό που είμαστε. Δεν μπορούμε ν΄ αλλάξουμε αυτό που βλέπουμε αν δεν δεν αλλάξουμε το πως είμαστε.


                                         ...........................


    Ένα θωρηκτό βρισκόταν σε γυμνάσια στη θάλασσα. Νυχτερινή βάρδια στη γέφυρα.

Ορατότητα κακή, πυκνή ομίχλη κατά τόπους. Ξαφνικά, ο σκοπός στη γέφυρα αναφέρει: - Φως από τη δεξιά πλευρά.

- Σταθερό ή απομακρύνεται; φωνάζει ο κυβερνήτης.

- Σταθερό κύριε πλοίαρχε, απαντάει ο σκοπός. Αυτό σήμαινε ότι βρισκόμασταν σε επικίνδυνη πορεία σύγκρουσης με άλλο πλοίο.

- Σηματωρέ στείλτους σήμα, είμαστε σε πορεία σύγκρουσης, συνιστούμε αλλάξτε πορεία κατά 20 μοίρες.

Μας απάντησαν με το εξής σήμα: -Συνιστούμε αλλάξτε εσείς πορεία 20 μοίρες .

Ο κυβερνήτης σ΄ εμάς φωνάζει : -Στείλε τους, είμαι πλοίαρχος, αλλάξτε πορεία 20 μοίρες τώρα!

Νέα απάντηση από τους άλλους:  - Είμαι επικελευστής, καλύτερα ν΄ αλλάξετε εσείς πορεία.

Ο κυβερνήτης είναι πλέον εν εξάλλω: - Είμαι πλοίαρχος, κυβερνήτης θωρηκτού! Σε διατάσσω όπως αλλάξεις πορεία κατά 20 μοίρες ευθύς αμέσως!

Η απάντηση ήρθε αμέσως : - Είμαι φάρος!


                                                  ..........................................


Ατέρμονες οι φορές που έχουμε προσκρούσει σ΄ έναν "κυβερνήτη" στη καθημερινότητά μας ή οι άλλοι έχουν προσκρούσει σ΄ εμάς όταν παριστάνουμε εμείς τον "κυβερνήτη" . 

Ο δικός μας μικρόκοσμος δεν είναι ο κόσμος όλος.

Σάββατο 17 Φεβρουαρίου 2024

Να ΄τανε

 




Να ΄τανε

        

             I

Δύση και Ανατολή

να γίνουνε μια μέρα

Ζωές των άλλων με κεντήματα

ζωή δικής μου υφαντό

Ως μούχρωμα ανήλιαγο

ως δανεικός αιθέρας

της Νύχτας

του Ερέβους φυλαχτό 

μα της χαράς πατέρας

Μια μέρα να ΄τανε να δω

της χαραυγής

τον πάνδροσο αέρα


                II

Μοίρα γλυκιά και πορφυρένια

εσύ κεντάς 

της σκέψης τα καμώματα

Εσύ ανάσταση σκορπάς

Κλωθώ και Λάχεσις μαζί

και με την Άτροπο μεθάς

Του δαίμονα τα χρώματα

σε ματωμένα χώματα

ανείπωτα ονόματα

λέξεις, κραυγές και οιμωγές

Παιδιά γεννήματα του χθες

με σφραγισμένα στόματα


              III

Δεν ήθελα να πω

κι ακόμα δεν ορίζω

Του κόσμου εγώ ο ξενιστής

μέσα από χαραμάδα αναβλύζω

Της στέρφας γης ο δικαστής

της δεκάτης τετάρτης ο γητευτής

Είναι ο Σεπτέμβρης μακριά

και τον Φλεβάρη όλο βρίζω


IV

Ασήμι και χρυσό

μαλάματα να δώσω

Για του βαρκάρη τη θωριά

μου φάνηκε πως είδα

Να μη πληρώσω απ΄την αρχή

απέναντι να με περάσει

Ζωές των άλλων

κύματα πολλά

και μια πατρίδα κούφια πέρα

Μια μέρα να ΄τανε να δω

Της χαραυγής

Τον πάνδροσο αέρα


Κυριακή 19 Μαρτίου 2023

΄Ηρθες

 



Ήρθες λέει να μου μάθεις πώς γίνονται τα όνειρα

με ζάχαρη

χρυσή κλωστή και χιόνι

θάλασσα μαβιά να πάρω

σύννεφα

βροχή και δυο αχτίδες ήλιο

γέφυρες να κάνω χρυσές και ασημένιες

από πορφύρα και δαντέλα τα ονείρατα μου καμωμένα.

Φύγανε τα πόδια από τη γη

έλιωσε το χιόνι

η ζάχαρη ήπιε τη βροχή

η θάλασσα τον ήλιο

τσαλάκωσε η πορφύρα

λερώθηκε η δαντέλα

από κλωστή η γέφυρα η χρυσή

η ασημένια.

Ήρθες λέει να μου μάθεις πώς γίνονται τα όνειρα

τα χέρια μου

τον ίσκιο μου

τις λέξεις μου θα πάρω.



////////////////////////////////////////////////////

Τρύφωνας Παπαλεωνίδας

///////////////////////////////////////////////////


https://www.facebook.com/groups/922036606596112

Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2022

Εκεί

 



Εκεί

( Για τον Γιώργο )

.............................................


Εκεί που έζησες

και μια 

και δυο 

και τρεις ζωές

Εκεί που ρίζες έβγαλες 

τις ρίζες του δέντρου ξεριζώνοντας

Εκεί που χώμα έφαγες

τη πέτρα έσπασες

τη φτώχεια 

τον δαίμονα 

τη πείνα

τέρμα τα γκάζια

σπασμένα φρένα

όλα τα νίκησες

εκεί που ο φάρος δείχνει φως

της ξενιτιάς ο ήλιος οδηγός

Μικρό παιδί κοιμήθηκες

με ροζιασμένα χέρια

πατέρας ξύπνησες

εκεί που σμίγουνε τα τρίστρατα

της αρετής

και της αλήθειας

και της δικαιοσύνης

Εκεί οι βιολέτες 

πάντοτε θ΄ανθίζουν

τα βράχια θα τσακίζουν

οι όμορφες ψυχές

ποτέ τους δεν πεθαίνουν

μόνο για ένα τσίπουρο

λίγο θα ξαποσταίνουν

στα πέρατα θα ταξιδεύουν

τη προκοπή και την ελιά

 μ΄ένα τσιγάρο θ΄ανασταίνουν

Τράβα λοιπόν εκεί στα πέρατα

εμείς πια τι να θαρρούμε;

Κι αν η βροχή μάς μούσκεψε

εκεί στα δυνατά σου μπράτσα

πάλι θα πάμε να κρυφτούμε

λίγο κρασί θα πιούμε

έγινες χελιδόνι πια

καλό ταξίδι 

θα σου πούμε....


////////////////////////////////////////////////
Τρύφωνας Παπαλεωνίδας
////////////////////////////////////////////////

Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2022

Τα γράμματα

 



//////////////////////////////////////////////////////////////

Γράφει ο Τρύφωνας Παπαλεωνίδας

//////////////////////////////////////////////////////////////


Ανέβαινες την ανηφόρα πηγαίνοντας σχολείο, θυμάσαι;

Όμορφο που θα έπρεπε να είναι το σχολείο…φωλιά…μήτρα. Απάγκιο…κρησφύγετο…ορμητήριο. Διάδρομος απογείωσης θα έπρεπε να είναι.

Κάποιες φορές είναι. Κάποιες άλλες, πολλές, δεν είναι. Σου πήρε χρόνια για να μάθεις ότι η άλλη ανηφόρα, εκείνη της ζωής τελειωμό δεν έχει.

Όλα αυτά τα γράμματα. Γιατί λένε ότι είναι 24; Είναι πολύ περισσότερα ειδικά αυτά που δεν γράφονται. Αναρίθμητα. Σταγόνες βροχής…φυλλώματα δέντρων. Γυμνός χωρίς γράμματα ο άνθρωπος, δέντρο χωρίς φύλλα. Γράμματα χωρίς νοήματα, δέντρο χωρίς ρίζες.

Η μεγάλη πορεία….το μεγάλο ταξίδι…εκεί φαίνεται αν τα δάκρυα γεννούν μόνο δάκρυα….αν ο κόπος γεννά τον άθλο…ή…ή αν δεν ήσουν αυτό που έδειχνε το είδωλό σου ότι θα γίνεις.

Υπάρχουν κι άλλα γράμματα. Από το Γάμμα είναι η Γη. Από το Γ είναι η Γυναίκα. Αναβλύζει η ζωή από εκεί. Όμορφα που είναι τα γράμματα…όμορφη που είναι η ζωή…

Δεν είχες όλα αυτά στο μυαλό σου…μικρό παιδί καθώς ανέβαινες την ανηφόρα για το σχολείο. Είχες άλλα πράγματα να σκεφθείς…άλλα πράγματα…του καιρού τα θάματα..του τοκετού τα κλάματα..

Κόπηκε ξάφνου το λουρί στο σακίδιο..έπεσε κατω. Δεν πρόλαβες να το σηκώσεις από κάτω κι άκουσες τη φωνή του:

Ο κυρ-Ανδρέας ο μανάβης είχε δει τη σκηνή με το σακίδιο. Γράμματα πολλά δεν ήξερε…ήξερε πολλά…ήξερε καλά τι θα σου έλεγε σε δυο δευτερόλεπτα που φύλαξες βαθιά μέσα σου..

- Ε μπαγάσα! Σου πέσαν τα γράμματα!

Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2022

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

 











//////////////////////////////////////////////////////////////////

Γράφει ο Τρύφωνας Παπαλεωνίδας

//////////////////////////////////////////////////////////////////


Ένα από τα ταξίδια που πραγματικά λες να μη τελειώσει ποτέ είναι κάθε φορά που επιβιβάζεσαι στο καράβι της 7ης Τέχνης, στον κινηματογράφο.

Συνηθίζω να λέω ότι εάν θέλεις να κατανοήσεις καλύτερα τη φύση ενός πράγματος τότε οφείλεις να μελετήσεις τη φύση της εποχής στην οποία είναι ενταγμένο . Αναφορικά στον κινηματογράφο άλλων εποχών ξεχώριζαν κυρίως πολύ αξιόλογοι καρατερίστες με θεατρική παιδεία, οι δε στιχομυθίες ήταν εγκάρσιες τομές στο συνεχές και αγωνιώδες υπαρξιακό γίγνεσθαι .

Σήμερα, σ΄ ένα τελείως διαφορετικό κοινωνικό ντεκόρ όπου οι άνθρωποι νιώθουν, σκέφτονται και ομιλούν διαφορετικά, μοιραία θα συναντήσουμε λιγότερες αντίστοιχες ερμηνείες .

Σχετικά με τις ταινίες του σήμερα - εννοείται ότι υπάρχουν και θα υπάρχουν αξιόλογες ταινίες όσο υπάρχει κινηματογράφος - το κύριο χαρακτηριστικό είναι η παντοδυναμία της εικόνας με τα ειδικά εφέ εις βάρους του λόγου, της άρθρωσης του λόγου . Η αναλυτική σκέψη και κρίση έχουν εν μέρει παραχωρήσει τη θέση τους στην fast food computerised εικόνα . Όταν ο αμφιβληστροειδής προσπαθεί λαχανιασμένα να προλάβει τον καταιγιστικό ρυθμό των εναλλασσόμενων οπτικών εφέ τότε είναι δύσκολο για τον εγκέφαλο να επεξεργαστεί το λεκτικό φορτίο και τα συμπυκνωμένα συναισθήματα.

Τι είναι σε τελική ανάλυση εκείνο το στοιχείο που κάνει πάντοτε την ειδοποιό διαφορά και κατατάσσει ένα κινηματογραφικό έργο στη κατηγορία των αριστουργημάτων;

Η ερώτηση κρύβει παγίδες και όποιος βιαστεί να απαντήσει μπορεί να πλανηθεί μεγάλη πλάνη.

Η εύκολη λύση είναι να καταφύγουμε σε στείρες αντιπαραθέσεις πχ. στη δική μου εποχή υπήρχε πραγματικός κινηματογράφος με ηθοποιούς αληθινά αστέρια ενώ στη σημερινή εποχή κυριαρχούν τα σκουπίδια κτλ κτλ. Κι έτσι χωριζόμαστε σε αντίπαλα στρατόπεδα - εμείς οι Έλληνες επιδιδόμαστε σε αυτό το σπορ από αρχαιοτάτων χρόνων - και φυσικά χάνουμε την ουσία ως συνήθως.

Άλλοι υπερθεματίζουν υπέρ του Όσα παίρνει ο Άνεμος, Καζαμπλάνκα, Πολίτης Καίην, άλλοι υπέρ της Φθινοπωρινής Σονάτας, Πρωϊνό στο Τίφανις , Φάννυ και Αλέξανδρος, κάποιοι άλλοι υπέρ του Αρμαγεδδώνα του Τιτανικού, των Πειρατών της Καραϊβικής, των Πεφωτισμένων, των Τριακοσίων και πάει λέγοντας.

Φρονώ πως τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα στη συγκεκριμένη περίπτωση κάνουν και τα δύο το ίδιο πράγμα που κατηγορούν τους άλλους. Χτίζουν και ορθώνουν υψηλούς διαχωριστικούς τοίχους. Περιχαρακώνουν τον χώρο τους ως πριβέ λέσχες και παραγνωρίζουν το γεγονός πως την ομορφιά στη Τέχνη δεν μπορείς να τη φυλακίσεις σε ένα μπουκαλάκι όπως ένα άρωμα, δεν μπορείς να τη μονοπωλήσεις και μετά να διατείνεσαι ότι είσαι η μοναδική αυθεντία γιατί θα καταλήξεις καρικατούρα και περίγελος.

Πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να τοποθετείται εγωιστικά και να λέω ότι σαν κάποιες ταινίες που έχω δει ή τραγούδια που έχω ακούσει, αντίστοιχες και αντίστοιχα δεν θα υπάρξουν ξανά. Εννοείται ότι έρχονται τα νέα παιδιά να μου βάλουν τα γυαλιά και να μου αποδείξουν ότι είμαι λάθος υποδεικνύοντας μου πράγματα που εκ των υστέρων με υποχρεώνουν να αναθεωρήσω τη γνώμη μου.

Σίγουρα η γνώση και η εμπειρία μετράνε πολύ. Όσα περισσότερα έργα βλέπεις τόσο οξύνεται ο κινηματογραφικός σου νους. Όσο περισσότερο διαβάζεις - η γνώση είναι πάντα δύναμη - και μαθαίνεις για τους χαρακτήρες, για τις ταινίες εποχής - αφού έχεις μελετήσει και τις αντίστοιχες εποχές για να κατανοείς και τα ιστορικοκοινωνικά πλαίσια - για τις διάφορες κατηγορίες και είδη φιλμογραφίας που υπάρχουν, τόσο θα δυναμώνει η κρίση σου και η γνώμη σου θα αποκτά βαρύτητα.

Επίσης, καλό είναι να μη παραβλέπουμε τη ψυχολογική διάθεση που έχουμε όταν πρόκειται να δούμε μια ταινία. Δεν μπορούμε να βλέπουμε συνέχεια και μόνο ταινιάρες, έρχονται στιγμές που θέλουμε και κάτι πιο ανάλαφρο,πιο εύπεπτο. Δεν γίνεται να είμαστε σε συνεχές status εκπαίδευσης και μύησης όπως δεν γίνεται να εντρυφούμε αποκλειστικά στα οπτικά εφέ και να εθιζόμαστε μονάχα σε ταινίες που απευθύνονται στα ένστικτά μας.

Ο κινηματογράφος ήταν, είναι και θα είναι ο μανδύας της φαντασίας στο σώμα της πραγματικότητας, φτερά με τα οποία ο νους ταξιδεύει, γνώση και αρετή που διαπλάθουν τον χαρακτήρα και μελωδία που ευφραίνει τη ψυχή.

Συνοψίζοντας, η ομορφιά στον κινηματογράφο βρίσκεται παντού πλην όμως δεν μας προσφέρεται από μόνη της. Πρέπει εμείς να την ανακαλύψουμε. Το πως, εναπόκειται στον καθένα από εμάς, είναι προσωπικό το στοίχημα όπως και τόσα άλλα πράγματα στη ζωή μας.

Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2022

ΩΡΕΣ

 



Σαν πήγε μία

χορευτική λατρεία

αγκυροβόλιο

στο πέλαγο μισό

στο ηλιοδρόμιο

εσένα καρτερώ


Σαν πήγε δύο

φιλί αντίο

για να σαλπάρουμε

στη λησμονιά

και η γιορτή μας

απανεμιά


Σαν πήγε τρεις

τι κι αν φανείς

γλυκοχαράματα

ειν΄ τα κρινόσπαρτα

γλυκοχαράματα

τα αιματοστάλαχτα


Σαν πήγε τέσσερις

βαρύς ο πέλεκυς

αναερείπωση

του χρόνου λύτρωση

θα γίνεις Στίλβη

θα γίνεις Νύμφη


Σαν πήγε πέντε

οργή Φουέντε

δεν φταίει ο βράχος

μηδέ το κύμα

σα να ναι λάθος

σα να ναι κρίμα


Σαν πήγε έξι

θα πω τη λέξη

κρατώ τη πένα

χορεύει η σκέψη

με μια αγγελία

μιαν απουσία


Σαν πήγε εφτά

ήταν ζεστά κεριά

από το χρόνο

κρύα, κυρτά

σε ποιον μιλάω;

εγώ ρωτάω;


Σαν πήγε οκτώ

στον γυρισμό

πότε ξεκίνησα;

ακόμη εδώ;

το Ponte Vecchio

δεν θα διαβώ


Σαν πήγε εννιά

μια φασαρία

μια σιγαλιά

μια ηρεμία

στη Φωκίωνος τα πρωινά

στη Τσιμισκή τα δειλινά


Σαν πήγε δέκα

γυμνή γυναίκα

κρασί θα πιω

με τον Λόπε Δε Βέγα

για της ζωής του

θα μου πει

το μέγα πάθος

για τις comedias

de capa

y de espada

για τη Χουάνα

τη Φελιθιάνα


Σαν πήγε έντεκα

πάνω που έφευγα

κάτι σαν φως

και σαν σκοτάδι

μια μέρα ακόμη

κι ας είναι βράδυ

σαν του Βερμέερ φτωχό κορίτσι

μαργαριτένιο το σκουλαρίκι


Σαν πήγε δώδεκα

κι ακόμη εδώ;

μα δεν ξεκίνησα

και τι θα βρω;

μια Ελλάδα ψάχνω

κι αναζητώ

Ζορμπάς και Λόρκα

και Μπολιβάρ

και Εφιάλτης

No pasarán (?)



////////////////////////////////////////////////////

Τρύφωνας Παπαλεωνίδας

/////////////////////////////////////////////////////

Ο κυβερνήτης

  / //////////////////////////////////////////////////////////// Γράφει ο Τρύφωνας Παπαλεωνίδας ////////////////////////////////////////////...